51
Αυτό το τμήμα σας επιτρέπει να δείτε όλα τα μηνύματα που στάλθηκαν από αυτόν τον χρήστη. Σημειώστε ότι μπορείτε να δείτε μόνο μηνύματα που στάλθηκαν σε περιοχές που αυτήν την στιγμή έχετε πρόσβαση.
Παραολυμπιακοί Αγώνες 2024: Ο Κωνσταντινίδης κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στον τελικό της κορίνας F32
Ο Θανάσης Κωνσταντινίδης είναι αργυρός Παραολυμπιονίκης, καθώς έκανε μεγάλο ατομικό ρεκόρ και κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στον τελικό της κορίνας F32.
Ο Θανάσης Κωνσταντινίδης κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στον τελικό της κορίνας F32 στους Παραολυμπιακούς Αγώνες 2024.
Ο Έλληνας αθλητής έκανε μετάλο ατομικό ρεκόρ, κάνοντας ρίψη 38.65 μέτρων, η οποία ήταν η δεύτερη καλύτερη επίδοση του αγώνα. Χρυσός Παραολυμπιονίκης στέφθηκε ο Ρώσος Αλεξέι Τσούρκιν (40.33 μέτρα), που αγωνίζεται ως ανεξάρτητος.
Μάλιστα, αυτοί ήταν οι τρίτοι διαδοχικοί Παραολυμπιακοί Αγώνες που ο Κωνσταντινίδης κατακτά το αργυρό μετάλλιο.
ΠΑΡΑΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ
Παραολυμπιακοί Αγώνες 2024: Η Μανθοπούλου κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στα 100 μέτρα
ΘΑΝΟΣ ΦΕΡΩΝΑΣ
Η Λήδα Μανθοπούλου κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στον τελικό του αγωνίσματος των 100 μέτρων στην κατηγορία Τ38 στους Παραολυμπιακούς Αγώνες.
Η Λήδα Μανθοπούλου έφερε μετάλλιο στην Ελλάδα και συγκεκριμένα το ασημένιο, καθώς τερμάτισε δεύτερη στο αγώνισμα των 100 μέτρων στους Παραολυμπιακούς Αγώνες στην κατηγορία Τ38.
Η Ελληνίδα αθλήτρια τερμάτισε με επίδοση 12.49, κάνοντας ξανά ατομικό ρεκόρ. Το χρυσό κατέκτησε η Κολομβιανή Κάρεν Τατιάνα Παλομεκέ Μορένο με παγκόσμιο ρεκόρ (12.26), ενώ το χάλκινο η επίσης Κολομβιανή Ντάριαν Χιμένεθ Σάντσεθ.
ΠΑΡΑΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ
Παραολυμπιακοί Αγώνες 2024: Η Παπασταματοπούλου κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο τάε κβον ντο με εκπληκτική εμφάνιση
ΘΑΝΟΣ ΦΕΡΩΝΑΣ
Η Ελένη Παπασταματοπούλου κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο τάε κβον ντο στην κατηγορία +65 κιλών (Κ44) των Παραολυμπιακών Αγώνων 2024. Δεύτερο μετάλλιο για την Ελλάδα, μετά τη Χριστίνα Γκέντζου.
Η Ελένη Παπασταματοπούλου επικράτησε εμφατικά της Μεξικανής Φερνάντα Φερνάντεζ Βάργκας και κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο τάε κβον ντο στους Παραολυμπιακούς Αγώνες, στην κατηγορία +65 κιλών (Κ44). Δεύτερο μετάλλιο για την Ελλάδα, μετά από εκείνο της Χριστίνας Γκέντζου.
Η Ελληνίδα αθλήτρια ήταν καλύτερη από το ξεκίνημα της αναμέτρησης και έφτασε σε μία άνετη νίκη με 36-9, που της απέφερε το χάλκινο μετάλλιο.
Παραολυμπιακοί Αγώνες: Ιστορικό μετάλλιο για την Χριστίνα Γκέντζου και την Ελλάδα
Η Χριστίνα Γκέντζου κέρδισε την Γινάν Γιάο με 14-4 και κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο Τάε Κβον Ντο στην κατηγορία των -65 κιλών στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού.
Ιστορία έγραψε το βράδυ της Παρασκευής (30/8) η Χριστίνα Γκέντζου, καθώς κατέκτησε το πρώτο μετάλλιο της Ελλάδας στο Τάε Κβον Ντο σε επίπεδο Παραολυμπιακών Αγώνων, ενώ άνοιξε λογαριασμό για τη χώρα μας στο Παρίσι.
Η Ελληνίδα αθλήτρια επικράτησε με 14-4 της Γινάν Γιάο από την Κίνα, στον αγώνα για το χάλκινο μετάλλιο στην κατηγορία 65κ (Κ44 κατηγορία).
«Αντίο» στον σπουδαίο Σβεν Γκόραν Έρικσον
Πενθεί το παγκόσμιο ποδόσφαιρο έναν μεγάλο προπονητή, ο οποίος είχε συγκλονίσει μιλώντας ανοιχτά για τη μάχη του με τον καρκίνο.
Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 76 ετών ο σπουδαίος Σουηδός προπονητής, Σβεν Γκόραν Έρικσον, έπειτα από μεγάλη μάχη με τον καρκίνο.
Ο θρυλικός «ποδοσφαιράνθρωπος» είχε συγκλονίσει μιλώντας ανοιχτά για τη μάχη του με τον καρκίνο, ενώ μόλις πριν από μερικές ημέρες έκανε την τελευταία του δημόσια παρέμβαση με ένα βίντεο που είχε προκαλέσει συγκίνηση.
«Ελπίζω ότι θα με θυμάστε ως έναν θετικό τύπο, που προσπαθούσε να κάνει ό,τι μπορούσε. Μην λυπάστε. Χαμογελάστε. Σας ευχαριστώ για όλα - προπονητές, παίκτες, το κοινό. Ήταν όλα φανταστικά. Φροντίστε τον εαυτό σας, φροντίστε τη ζωή σας και ζήστε την. Αντίο!» ήταν τα τελευταία λόγια που ακούστηκαν δημόσια.
Η ανακοίνωση του θανάτου του ανέφερε «Ο Σβεν-Γκόραν Έρικσον απεβίωσε. Μετά από μακροχρόνια ασθένεια, ο Σβεν πέθανε το πρωί στο σπίτι του περιτριγυρισμένος από την οικογένειά του. Οι πιο στενοί συγγενείς η κόρη Λίνα, ο γιος Γιόχαν με τη σύζυγο Αμάνα και την εγγονή Σκάι, η σύντροφός του Γιανισέτ με τον γιο Alcides, ο αδελφός Λαρς Έρικμε με τη σύζυγο Γιούμνογκ. Η οικογένεια ζητάει σεβασμό στην επιθυμία τους να θρηνήσουν ιδιαιτέρως και να μη δεχθούν επικοινωνία. Συλλυπητήρια και χαιρετισμούς μπορείτε να αφήσετε στον ιστότοπο www.svengoraneriksson.com».
Ο Σβεν Γκόραν Έρισκον είχε καριέρα 42 ετών στους πάγκους, πανηγύρισε 18 τρόπαια, καθοδήγησε ομάδες όπως η Ρόμα, η Φιορεντίνα, η Μπενφίκα, η Λάτζιο, η Μάντσεστερ Σίτι, ενώ είχε βρεθεί για αρκετά χρόνια και στον πάγκο της εθνικής Αγγλίας, οδηγώντας τα «τρία λιοντάρια» τρεις διαδοχικές φορές σε προημιτελικά μεγάλων διοργανώσεων (Μουντιάλ 2002, 2006 και Euro 2004).
Μία από τις τελευταίες του επιθυμίες ήταν να καθίσει στον πάγκο της Λίβερπουλ, με τους «κόκκινους» να του δίνουν αυτή τη δυνατότητα σε ένα φιλικό που πραγματοποιήθηκε προς τιμήν του.
ΒΙΝΤΕΟ: «Ιπτάμενος» Καραλής! Πέρασε τα 6μ. στο επί κοντώ και έγραψε ιστορία
Έγραψε ιστορία ο Εμμανουήλ Καραλής. Κατάφερε να μπει στο υπέρλαμπρο κλαμπ των αλτών του επί κοντώ που έχουν περάσει τα 6μ.
25 Αυγούστου 2024: Η ημέρα που θα μείνει στην ιστορία ως αυτή που Έλληνας αθλητής ξεπέρασε τα 6 μέτρα στο επί κοντώ!
Στο Diamond League στη Σιλέσια έγινε αυτό που κυνηγούσε σε όλη τη θερινή σεζόν, να ξεπεράσει τα 6 μέτρα! Στην τρίτη του προσπάθεια κατάφερε να ξεπεράσει το συγκεκριμένο ύψος και να γίνει φυσικά ο πρώτος Έλληνας που το πετυχαίνει λαμβάνοντας την τρίτη θέση στον αγώνα.
Ο Καράλης έγινε ο 29ος αθλητής όλων των εποχών που ξεπερνά τα 6μ. και φυσικά μπήκε στο πάνθεον των κορυφαίων επικοντιστών σε όλο τον κόσμο!
Ο “χάλκινος” Ολυμπιονίκης στο μίτινγκ της πολωνικής πόλης επιχείρησε για πέμπτη φορά φέτος να ξεπεράσει τα 6 μ. και αυτή τη φορά τα κατάφερε δείχνοντας για μια ακόμη φορά και με τον πιο εμφατικό τρόπο την κλάση του!
Ο 25χρονος άλτης ξεκίνησε τον αγώνα του από τα 5,62 μ. και ξεπέρασε διαδοχικά με την πρώτη τα 5,72 μ. και 5,82 μέτρα. Στα 5,92 μ. χρειάστηκε δεύτερη προσπάθεια και στη συνέχεια πέρασε με την τρίτη τα 6,00 μ. και πραγματικά τρελάθηκε!!! Όπως ήταν λογικό μετά τα 6,00μ. δεν θέλησε να δώσει συνέχεια στον αγώνα του.ν ΙΑ
Η επίδοση του Καραλή - φυσικά - είναι πανελλήνιο ρεκόρ. Το προηγούμενο ανήκε στον ίδιο με 5.93μ. από τον περασμένο Ιούνιο.
Ο αγώνας του επί κοντώ όμως στη Σιλέσια θα μείνει στην ιστορία και για έναν επιπλέον λόγο! Αυτός είχε να κάνει με ένα ακόμη ρεκόρ. Ένα ακόμη παγκόσμιο ρεκόρ από τον συνήθη… ύποπτο, τον Σουηδός Άρμαντ Ντουπλάντις που ξεπέρασε τα 6,26 μέτρα. Δεύτερος ήταν ο Αμερικανός Σαμ Κέντρικς με 6,00 μ. και κάπως έτσι οι Πολωνοί είδαν την πρώτη τριάδα των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού να “λάμπει” και στο στάδιο του Χορζόφ.
FORMULA 1
F1, Ολλανδία: Ο Νόρις «εξαφάνισε» τον Φερστάπεν μέσα στο σπίτι του
Κώστας Παστρίμας
Απόλυτη κυριαρχία του Λάντο Νόρις και της McLaren στο GP Ολλανδίας, που πήραν τη νίκη με μεγάλη διαφορά, στο βάθρο ο Λεκλέρ με τη Ferrari.
Το Grand Prix Ολλανδίας, ο 15ος φετινός αγώνας της Formula 1 για το 2024, δεν είχε δει άλλο νικητή εκτός από τον Μαξ Φερστάπεν τα τελευταία τρία χρόνια που επέστρεψε στο καλεντάρι. Στον αγώνα του 2024 όμως ο Λάντο Νόρις με τη McLaren κυριάρχησε απόλυτα, παίρνοντας μια εύκολη -όπως εξελίχθηκε- νίκη. Ο Φερστάπεν με τη Red Bull έμεινε στη 2η θέση ενώ ο Σαρλ Λεκλέρ με την -όχι ιδιαίτερα ανταγωνιστική- Ferrari έκανε έναν από τους καλύτερους φετινούς του αγώνες και ανέβηκε στο βάθρο, παίρνοντας την 3η θέση στον αγώνα.
Εκκίνηση
Με σχετικά καλό καιρό και σε στεγνή πίστα, 19 μονοθέσια πήραν τις θέσεις τους στο grid του Ζάντβορτ, καθώς ο Μάγκνουσεν ξεκινούσε από το pit lane. Όλοι οι οδηγοί της πρώτης 10άδας είχαν επιλέξει τη μεσαία (κίτρινη) γόμα της Pirelli, ενώ ο Χάμιλτον πιο πίσω (στη 14η θέση) ξεκινούσε με τη μαλακή (κόκκινη).
Όταν έσβησαν τα κόκκινα φώτα, ο Μαξ Φερστάπεν ξεκίνησε πολύ καλύτερα από τον Λάντο Νόρις και έστριψε πρώτος, ενώ ο Τζορτζ Ράσελ πέρασε τον Όσκαρ Πιάστρι για να πάρει την 3η θέση από τον Αυστραλό που έμεινε 4ος και δέχτηκε γι λίγο πίεση από το Σαρλ Λεκλέρ, που πέρασε τον Σέρχιο Πέρεζ. Πιο πίσω, ο Λούις Χάμιλτον κέρδισε δύο θέσεις και ανέβηκε στη 12η.
Πλεονέκτημα Φερστάπεν
Στους πρώτους γύρους, ο Φερστάπεν αμέσως ξέφυγε πάνω από ένα δευτερόλεπτο από τον Νόρις και βγήκε εκτός του DRS του Βρετανού της McLaren. Ο Ράσελ κρατούσε δύσκολα πίσω του τον Πιάστρι, ο οποίος είχε μεν τη βοήθεια του DRS αλλά δεν κατάφερνε να περάσει, ενώ πίσω του είχε σχηματιστεί ένα «τρενάκι» από τους Λεκλέρ και Πέρεζ.
Ο Σάινθ κέρδισε άλλη μία θέση, περνώντας τον Αλόνσο, ανέβηκε στην 8η θέση και αμέσως άρχισε να πιέζει τον Γκασλί για την 7η, τον οποία κατάφερε επίσης να περάσει. Ο Χάμιλτον πέρασε σχετικά δύσκολα τον Χούλκενμπεργκ και ανέβηκε 11ος, βάζοντας στο στόχαστρο τον Στρολ και τη βαθμολογούμενη 10άδα.
Αντεπίθεση Νόρις
Με το πέρασμα των γύρων, ο Νόρις ανέβασε το ρυθμό του και έφτασε πιο κοντά στον Φερστάπεν, φτάνοντας μάλιστα κατά περιπτώσεις σε ακτίνα DRS. Εκμεταλλευόμενος ένα μικρό λάθος του Ολλανδού έφτασε πολύ κοντά του και κατάφερε να τον περάσει σχετικά εύκολα στο 18ο γύρο, σε ένα σημείο του αγώνα που ομάδες και οδηγοί έπρεπε να αποφασίσουν αν θα κάνουν ένα ή δύο pit stop.
Όσο συνέβαιναν αυτά, ο Λεκλέρ συνέχιζε να πιέζει τον Πιάστρι για την 4η θέση αλλά να μην μπορεί να περάσει. Αντιθέτως, λίγο πιο πίσω ο Χάμιλτον πέρασε και τις δύο Aston Martin των Στρολ και Αλόνσο για να ανέβει στην 9η θέση και να αρχίσει να επιτίθεται στον Γκασλί.
Στρατηγικές κινήσεις
Ο Λούις Χάμιλτον είχε ξεκινήσει με τη μαλακή γόμα και ήταν φυσιολογικά ήταν ο πρώτος από τους πρωτοπόρους που μπήκε για pit stop στον 24ο γύρο. Ο Λεκλέρ μπήκε ένα γύρο αργότερα, με σκοπό να κάνει το undercut στον Πιάστρι και πιθανώς στον Ράσελ. Η στρατηγική της Ferrari λειτούργησε και ο Μονεγάσκος βρέθηκε μπροστά από τον Ράσελ, που σταμάτησε ένα γύρο αργότερα, ενώ ο Πιάστρι παρέμεινε στην πίστα.
Ο Νόρις στο μεταξύ «πετούσε» στην πρώτη θέση και και μέχρι να μπει στα pit ο Φερστάπεν, στον 28ο γύρο, είχε φτιάξει μια διαφορά που ξεπερνούσε τα 6 δευτερόλεπτα. Για να καλύψει τον Φερστάπεν, ο Νόρις έκανε το pit stop του ένα γύρο αργότερα, επιστρέφοντας στην πίστα με άνεση μπροστά από τον Ολλανδό, παρά το σχετικά αργό pit stop.
Έτσι, στην πρωτοπορία βρέθηκε ο Πιάστρι, με τον Σάινθ στη 2η θέση, αφού οι δύο τους δεν είχαν μπει ακόμα για το δικό τους pit stop, ακολουθώντας μια ελαφρώς διαφορετική στρατηγική. Ο Σάινθ σταμάτησε νωρίς και άλλαξε ελαστικά αλλά ο Πιάστρι έκανε ένα πολύ μεγάλο stint και φτάσαμε στον 34ο γύρο για να κάνει το pit stop του. Ο Αυστραλός επέστρεψε στην πίστα στην 5η θέση, πίσω από τους Λεκλέρ και Ράσελ, αλλά με αρκετά πιο φρέσκα ελαστικά.
Άνετο προβάδισμα
Όταν καταλάγιασε η σκόνη των pit stop, ο Νόρις βρέθηκε στην πρωτοπορία του αγώνα, με μια σημαντική διαφορά 8 δευτερολέπτων από τον Φερστάπεν, η οποία μάλιστα αυξανόταν όσο περνούσαν οι γύροι. Η έκπληξη ήταν η 3η θέση του Σαρλ Λεκλέρ, ο οποίος μετά τις κατατακτήριες έλεγε ότι μόνο με ένα θαύμα θα βρισκόταν στο βάθρο.
Τον οδηγό της Ferrari είχαν βάλει στο στόχαστρο ο Ράσελ και ο Πιάστρι που τον ακολουθούσαν. Ο Πιάστρι έδειχνε να εκμεταλλεύεται επιτέλους την ταχύτητα της McLaren και πλησίαζε γοργά τον Ράσελ, τον οποίο έφτασε σχεδόν αμέσως. Οι Πέρεζ και Σάινθ βρίσκονταν στην 6η και 7η θέση αντίστοιχα ενώ ο Χάμιλτον είχε ανέβει στην 8η. Ο Χούλκενμπεργκ έκανε μοναχικό αγώνα στην 9η θέση αλλά για τη 10η δινόταν επικές μάχες ανάμεσα Γκασλί, Αλόνσο, Άλμπον και Στρολ.
Άλλες Ferrari στον αγώνα
Ο Πιάστρι με το ταχύτερο μονοθέσιο και τα πιο φρέσκα ελαστικά πέρασε εύκολα τον Ράσελ και ανέβηκε στην 4η θέση. Επόμενος στόχος ήταν ο Λεκλέρ και η 3η θέση, ενώ με 30 γύρους να απομένουν, ο Φερστάπεν και η 2η θέση έδειχναν να είναι εφικτά. Ο Πιάστρι έφτασε πίσω από τον Λεκλέρ αλλά ο οδηγός της Ferrari δεν του έδινε τη δυνατότητα να προσπεράσει.
Ο Σάινθ λίγο πιο πίσω έκανε επίσης πολύ καλό αγώνα, καθώς πέρασε τον Πέρεζ και ανέβηκε στην 7η θέση. Οι Red Bull έδειχναν εκτός ρυθμού στην Ολλανδία αφού και ο Φερστάπεν, που βρισκόταν στη 2η θέση, είχε μείνει 14 δευτερόλεπτα πίσω από τον Νόρις και η διαφορά άνοιγε συνεχώς.
Ο Σάινθ μάλιστα κέρδισε άλλο μία θέση, όταν ο Ράσελ μπήκε στα pit για μια δεύτερη αλλαγή ελαστικών, από σκληρά σε μαλακά, όπως είχε κάνει και ο Χάμιλτον νωρίτερα, και έπεσε 7ος, ανεβάζοντας τον Ισπανό της Ferrari στην 5η θέση.
Κάνοντας ένα «Φερστάπεν» μέσα στην Ολλανδία
Μέχρι το τέλος η διαφορά ανάμεσα Νόρις και τον Φερστάπεν συνέχισε να μεγαλώνει και ο οδηγός της McLaren είδε πρώτος την καρό σημαία και πανηγύρισε τη δεύτερη φετινή του νίκη πάνω από 20 δευτερόλεπτα μπροστά από τον Φερστάπεν, κάτι που τα τελευταία χρόνια έχουμε δει να το κάνει μόνο ο Ολλανδός στους αντιπάλους του. Ο Φερστάπεν πήρε τη 2η θέση και μάλλον πρέπει να είναι ικανοποιημένος από αυτήν, καθώς η Red Bull έδειξε να είναι μακριά από το ρυθμό του πρώτου.
Για την 3η θέση δόθηκε μια ανέλπιστη μάχη ανάμεσα στον Λεκλέρ με τη Ferrari και τον Πιάστρι με τη ΜcLaren, την οποία κέρδισε ο Μονεγάσκος και ανέβηκε στο βάθρο για δεύτερο αγώνα στη σειρά. Ο Πιάστρι τερμάτισε στην 4η θέση και ακολούθησαν οι Σάινθ, Πέρεζ, Ράσελ, Χάμιλτον, Γκασλί και Αλόνσο.
Το πρόγραμμα της Formula 1 συνεχίζεται χωρίς διακοπή, με το GP Ιταλίας στη θρυλική Μόντσα να ακολουθεί το επόμενο Σαββατοκύριακο (30 Αυγούστου - 1 Σεπτεμβρίου).
Η λειψυδρία αλλάζει τις ισορροπίες στον πλανήτη – Καίριο γεωπολιτικό διακύβευμα το νερό
Οποιος ελέγχει το νερό, ελέγχει τον κόσμο - Ο Γάλλος καθηγητής Νταβίντ Μπλανσόν εξηγεί στην «Κ» πώς η λειψυδρία αλλάζει τις ισορροπίες και τι λύσεις υπάρχουν
Τασούλα Επτακοίλη
ΟΣουηδός καθηγητής Υδρολογίας Λέναρτ Γ. Λούντκβιστ ήταν ο πρώτος που πρότεινε, το 1998, τον όρο «υδροκτονία» για τη ραγδαία καταστροφή των υδάτινων οικοσυστημάτων. Το 2006, η έκθεση των Ηνωμένων Εθνών για την ανθρώπινη ανάπτυξη, με τίτλο «Πέρα από τη λειψυδρία: ισχύς, φτώχεια και παγκόσμια κρίση νερού», υπογράμμιζε πόσο στενά συνδέεται η έλλειψη νερού με τη φτώχεια και την κοινωνική αναταραχή. Και το 2019, μελέτη του Ινστιτούτου για τους Παγκόσμιους Πόρους υποστήριζε ότι 17 χώρες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Γης, βρίσκονται σε κατάσταση «ακραίας υδατικής καταπόνησης» και, συνεπώς, διατρέχουν τον κίνδυνο μιας κρίσης νερού. Με δεδομένο ότι το 40% της γεωργικής παραγωγής στον πλανήτη προέρχεται από αρδευόμενες καλλιέργειες, μια τέτοια κρίση θα έπληττε καίρια και τη διατροφική μας ασφάλεια.
Μόλις μία πενταετία μετά, οι ζοφερές προβλέψεις έχουν αρχίσει να επιβεβαιώνονται. Σχεδόν 3,3 δισ. άνθρωποι ζουν σήμερα σε περιοχές άνυδρες ή με υψηλό υδατικό στρες. Μέχρι το 2050, όπως λένε οι επιστήμονες, η ζήτηση νερού προβλέπεται να έχει διπλασιαστεί ή ακόμα και τριπλασιαστεί, οπότε ο αριθμός τους θα έχει αυξηθεί κατά ένα δισεκατομμύριο. Ηδη στη γειτονιά μας, τη Μεσόγειο, οι μεγάλες περίοδοι με θερμοκρασίες άνω του μέσου όρου, οι παρατεταμένοι καύσωνες και οι ανεπαρκείς βροχοπτώσεις προκαλούν συνθήκες ξηρασίας σε Ιταλία, Ισπανία, Μάλτα, Ελλάδα, Μαρόκο, Αλγερία και Τυνησία, με αλυσιδωτές επιπτώσεις στην παραγωγή, στον τουρισμό, αλλά και στην υγεία και στην ποιότητα ζωής των κατοίκων.
Στο ολοένα και πιο ασφυκτικό πλαίσιο που δημιουργεί η κλιματική κρίση, έχουν πληθύνει τα… μπρα ντε φερ μεταξύ των κρατών για τον έλεγχο του νερού, ιδιαίτερα σε περιόδους έντονης ξηρασίας: Αιγύπτου και Αιθιοπίας, Υεμένης και Σαουδικής Αραβίας, Συρίας και Ιράκ, Κιργιστάν και Τατζικιστάν, μεταξύ άλλων. Ακόμη και στη Γηραιά Ηπειρο· δεν είναι τυχαίο ότι από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία μέχρι σήμερα, το Κίεβο και η Μόσχα συχνά έχουν αλληλοκατηγορηθεί για επιθέσεις σε εγκαταστάσεις νερού, όπως η καταστροφή του φράγματος της Νόβα Καχόβκα στον ποταμό Δνείπερο, τον Ιούνιο του 2023.
Η λειψυδρία αλλάζει τις ισορροπίες στον πλανήτη – Καίριο γεωπολιτικό διακύβευμα το νερό-1
Το νερό αναμφισβήτητα έχει καταστεί καίριο γεωπολιτικό διακύβευμα: εργαλειοποιείται για την άσκηση γεωπολιτικής πίεσης, γίνεται βάση για την οικοδόμηση διακρατικών σχέσεων. Η Ιορδανία, για παράδειγμα, είναι αναγκασμένη εδώ και τριάντα χρόνια να αγοράζει μεγάλες ποσότητες νερού από το Ισραήλ, το οποίο διαθέτει εργοστάσια αφαλάτωσης θαλάσσιου ύδατος. Στα τέλη του περασμένου Μαΐου η σύμβαση ανανεώθηκε για άλλο ένα εξάμηνο, παρά τις τεταμένες, λόγω Γάζας, διμερείς σχέσεις. Θα μπορούσαμε, όμως, να δούμε την έλλειψη νερού να προκαλεί ακόμα και γενικευμένους πολέμους; Θα επιβεβαιωθεί ο Ισμαήλ Σεραγκελντίν, πρώην πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, που το 1995 έλεγε ότι «οι πόλεμοι του 20ού αιώνα έγιναν για το πετρέλαιο, οι πόλεμοι του επόμενου αιώνα θα είναι για το νερό»;
«Τα τελευταία χρόνια ο εφιάλτης της λειψυδρίας αρχίζει να γίνεται πραγματικότητα για ολοένα και περισσότερες χώρες, λόγω της αύξησης της συχνότητας και της διάρκειας των επεισοδίων ξηρασίας αλλά και των πλημμυρών. Θα περίμενε κανείς η συνειδητοποίηση ενός τόσο σοβαρού προβλήματος, αυτής της κοινής μας μοίρας, να οδηγήσει άμεσα στη στενή συνεργασία των κρατών για την επίλυσή του. Αλλωστε, αν δείτε την Ιστορία, το νερό συχνά λειτουργεί ως αποτελεσματικό εργαλείο για σύγκλιση, όχι ως αιτία σύγκρουσης. Ομως, δυστυχώς, οι γεωπολιτικές εντάσεις σε πολλές περιοχές του πλανήτη είναι τόσο δυνατές που συμπαρασύρουν τα πάντα», λέει στην «Κ» ο Γάλλος Νταβίντ Μπλανσόν, καθηγητής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο Ναντέρ του Παρισιού και συνεργάτης του διεπιστημονικού κέντρου iGlobes στην Τουσόν της Αριζόνας. Στη μελέτη του «Γεωπολιτική του νερού», που πρόσφατα κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, δεν αναλύει μόνο το ενδεχόμενο μια εκτεταμένη κρίση νερού να πυροδοτήσει ακόμα και πολεμικές συρράξεις, αλλά και πώς η ανυδρία, συνέπεια της κλιματικής αλλαγής, εντείνεται από τις ανεπαρκείς πολιτικές διαχείρισης του νερού και την αδυναμία κατοχύρωσης υδατικής ασφάλειας από την πλειονότητα των κυβερνήσεων.
Υδροηγεμονικές δυνάμεις
Δεν είναι μόνο το νερό, λοιπόν. Μαζί του, στο ίδιο… αυλάκι, θα βρει κανείς γεωπολιτικές ισορροπίες και σφαίρες επιρροής, ισχυρούς και ανίσχυρους, ανισότητες και τεράστια συμφέροντα. «Η ισχύς μιας χώρας στον τομέα του νερού», εξηγεί ο κ. Μπλανσόν, «βασίζεται σε τρεις πυλώνες: στην τεχνολογική πρόοδο και στην τεχνογνωσία για την κατασκευή αποδοτικών υδρολογικών έργων, στην οικονομική ικανότητα και στην πολιτική βούληση που θα αξιοποιήσει τα δύο πρώτα. Η κατοχή φυσικών πόρων, δηλαδή, είναι δευτερεύουσας σημασίας για τη δημιουργία μιας υδροηγεμονικής δύναμης». Χαρακτηριστικό, όπως αναφέρει, είναι το παράδειγμα της Νότιας Αφρικής, που δικαιούται αυτόν τον τίτλο, έστω και σε περιφερειακό επίπεδο: μολονότι οι υδάτινοι πόροι της είναι μάλλον πενιχροί, διαθέτει εξαιρετικές δυνατότητες διαχείρισής τους.
Η λειψυδρία αλλάζει τις ισορροπίες στον πλανήτη – Καίριο γεωπολιτικό διακύβευμα το νερό-2
«Αν δείτε την Ιστορία, το νερό συχνά λειτουργεί ως αποτελεσματικό εργαλείο για σύγκλιση, όχι ως αιτία σύγκρουσης. Ομως, δυστυχώς, οι γεωπολιτικές εντάσεις σε πολλές περιοχές του πλανήτη είναι τόσο δυνατές που συμπαρασύρουν τα πάντα», λέει στην «Κ» ο Νταβίντ Μπλανσόν, καθηγητής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο Ναντέρ του Παρισιού.
«Σε διεθνές επίπεδο, μεγάλες δυνάμεις του νερού είναι εκείνες που παίρνουν μέρος στη διαχείριση των υδάτων σε διάφορα σημεία του πλανήτη. Από την περίοδο του Μεσοπολέμου έως τη δεκαετία του 1990, οι ΗΠΑ και η Σοβιετική Ενωση κατείχαν τα πρωτεία και ο Ψυχρός Πόλεμος ήταν, έως ένα βαθμό, και ένας υδροπολιτικός ανταγωνισμός, που έφτασε στο απόγειό του με την κατασκευή του μεγάλου φράγματος του Ασουάν στην Αίγυπτο, στο οποίο είχε αρχικά προβλεφθεί η τεχνική βοήθεια των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας, όμως τελικά υλοποιήθηκε υπό την καθοδήγηση χιλίων και πλέον Σοβιετικών τεχνικών συμβούλων», επισημαίνει ο Γάλλος καθηγητής.
Το κινεζικό μοντέλο
Σήμερα, τη θέση των Αμερικανών και των Σοβιετικών φαίνεται πως έχουν πάρει οι Κινέζοι. Αφενός, γιατί χάρη στην κυριαρχία της στα υψίπεδα του Θιβέτ η Κίνα ελέγχει πλήρως τους υδάτινους πόρους που έχουν ζωτική σημασία για τα σπουδαιότερα οικονομικά της κέντρα, έχει δηλαδή απόλυτη αυτάρκεια, σε αντίθεση με τους γείτονές της. Και αφετέρου, γιατί είναι σε θέση να εξάγει την τεχνογνωσία της σε αυτόν τον τομέα σε σχεδόν ογδόντα χώρες, κυρίως στην Αφρική, αλλά και στη Λατινική Αμερική. «Στο Σουδάν συμμετέχει στη χρηματοδότηση υδροηλεκτρικών φραγμάτων με αντάλλαγμα την πρόσβασή της στο πετρέλαιο. Ανέλαβε επίσης τη χρηματοδότηση της κατασκευής του φράγματος Γκίμπε ΙΙΙ, στον ποταμό Ομο στην Αιθιοπία, υποκαθιστώντας την Παγκόσμια Τράπεζα, που διατηρούσε επιφυλάξεις λόγω των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου στη λίμνη Τουρκάνα, αλλά και των ανεπίλυτων γεωπολιτικών ζητημάτων με την Κένυα. Καταλαβαίνει κανείς εν γένει την κλίμακα αυτής της επιρροής αν σκεφτεί ότι η εταιρεία Sinohydro, θυγατρική της Powerchina και “δεξί χέρι” της κινεζικής κυβέρνησης, παίρνει μέρος στην κατασκευή 800 και πλέον υδρολογικών έργων σε όλο τον κόσμο. Το “κινεζικό μοντέλο” στηρίζεται σε διάφορα στοιχεία: σημαντικά κεφάλαια, ταχύτητα εκτέλεσης, ανάθεση υπεργολαβιών σε δυτικές εταιρείες κατά περίπτωση, περιορισμένη μέριμνα για περιβαλλοντικά ζητήματα ή για τους μετακινούμενους πληθυσμούς…».
Ανάγκη για μια νέα κουλτούρα
Πέρα από τις εύθραυστες υδάτινες γεωπολιτικές ισορροπίες, ρωτήσαμε τον Νταβίντ Μπλανσόν τι θα μπορούσε να γίνει ώστε να υψωθούν αναχώματα στη λειψυδρία στη λεκάνη της Μεσογείου, όπου η κατάσταση χρόνο με τον χρόνο επιδεινώνεται. «Δύο λύσεις υπάρχουν. Η πρώτη αφορά την εξασφάλιση νέων, μη συμβατικών πηγών νερού, όπως από αφαλάτωση θαλασσινού ύδατος ή επαναχρησιμοποίηση του νερού λυμάτων κυρίως για τη γεωργία, καθώς το 70% των αποθεμάτων γλυκού νερού καταναλώνεται για την άρδευση αγροτικών καλλιεργειών», απαντάει. «Η δεύτερη είναι η δραστική μείωση της κατανάλωσης. Γιατί όσες καινοτόμοι λύσεις κι αν εφαρμοστούν, δεν θα είναι ποτέ αρκετές χωρίς τη συνεργασία και τη συμμετοχή των ίδιων των χρηστών, σε όλες τις κλίμακες. Για να συμβεί αυτό, όμως, απαιτείται μια νέα κουλτούρα του νερού, που θα περιλαμβάνει την κατανόηση των ποταμών ως ζωντανών, πολύπλοκων και δυναμικών σωμάτων και όχι ως απλών συλλεκτών νερού· τη συνειδητοποίηση ότι η ύπαρξη ποιοτικού νερού σημαίνει σεβασμό και διατήρηση της ζωής και της λειτουργικότητας των οικοσυστημάτων· και, τέλος, την αλλαγή στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το νερό: όχι ως έναν ακόμη φυσικό πόρο προς οικονομική εκμετάλλευση…».
Κοινός παρονομαστής σε όλα αυτά, σύμφωνα με τον κ. Μπλανσόν, πρέπει να είναι η αλληλεγγύη. «Το νερό αποτελεί ασφαλώς ένα οικονομικό αγαθό, στις περισσότερες κοινωνίες όμως διαθέτει και μια έντονα συμβολική αξία. Δεν μπορούμε να το οικειοποιηθούμε, αλλά μόνο να κάνουμε λελογισμένη χρήση του. Και, βέβαια, δεν μπορούμε να αφήσουμε τον γείτονά μας να πεθάνει από τη δίψα. Η αλληλεγγύη αυτή, αν διευρυνθεί σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι δυνατόν να αναδείξει το νερό σε ισχυρό παράγοντα ειρήνης».
Πόσο αισιόδοξος είναι ο ίδιος ότι όλα αυτά θα γίνουν πράξη όσο υπάρχει ακόμα χρόνος; Είναι εφικτός ο στόχος της υδατικής ασφάλειας; «Σε τεχνικό επίπεδο, φυσικά. Η τεχνολογία είναι με το μέρος μας. Τα προβλήματα είναι οικονομικά, πολιτικά και, σε αρκετές χώρες, άπτονται αυτού που αποκαλούμε “περιβαλλοντική δικαιοσύνη” – της έλλειψής της, στην πραγματικότητα, αφού η υδατική ασφάλεια πρέπει να παρέχεται σε όλους τους ανθρώπους. Ωστόσο, οι διεθνείς εξελίξεις σε συνδυασμό με τις ραγδαίες συνέπειες της κλιματικής κρίσης αφήνουν ελάχιστα περιθώρια αισιοδοξίας».